1. Giới thiệu chung
Tủ điện chính (Main Switchboard - MSB) trên tàu thủy là thiết bị trung tâm điều phối và phân phối điện năng cho toàn bộ hệ thống điện trên tàu. Đây là thành phần cốt lõi của hệ thống điện tàu, có nhiệm vụ nhận nguồn điện từ máy phát và phân phối đến các phụ tải quan trọng như hệ thống lái, máy bơm, thiết bị điều hướng, ánh sáng, hệ thống thông tin, v.v.
2. Cấu tạo của tủ điện chính
Tủ điện chính thường được bố trí tại phòng máy chính hoặc phòng điều khiển trung tâm và có cấu tạo gồm các phần chính sau:
-
Thanh cái (busbar): Là bộ phận truyền dẫn điện chính từ nguồn đến các phụ tải.
-
Máy cắt (circuit breaker): Dùng để bảo vệ hệ thống khỏi các sự cố như ngắn mạch, quá tải.
-
Át-tô-mát (MCB, MCCB): Cung cấp và ngắt điện cho các nhánh phụ tải.
-
Bộ chuyển nguồn (ATS hoặc manual transfer switch): Cho phép chuyển đổi giữa các nguồn điện như từ máy phát chính sang máy phát dự phòng.
-
Đồng hồ đo (ammeter, voltmeter, frequency meter): Theo dõi tình trạng hoạt động của hệ thống điện.
-
Relay bảo vệ (protection relays): Phát hiện các sự cố và gửi tín hiệu ngắt nguồn khi cần thiết.
3. Chức năng và nguyên lý hoạt động
-
Tiếp nhận điện từ máy phát: Tủ điện chính nhận nguồn điện xoay chiều từ máy phát chính (hoặc máy phát dự phòng).
-
Phân phối điện đến các hệ thống phụ: Điện năng được chia theo từng nhánh dẫn đến các phụ tải khác nhau trên tàu như hệ thống động lực, chiếu sáng, thiết bị hàng hải, an toàn…
-
Bảo vệ an toàn cho hệ thống: Khi xảy ra sự cố như quá dòng, chạm đất, ngắn mạch, các thiết bị bảo vệ sẽ tự động ngắt điện, đảm bảo an toàn cho cả người và thiết bị.
4. Yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn
Tủ điện chính trên tàu cần tuân thủ các tiêu chuẩn hàng hải quốc tế và quốc gia như:
-
IEC 60092 – Tiêu chuẩn hệ thống điện tàu biển.
-
IMO SOLAS – Công ước quốc tế về an toàn sinh mạng trên biển.
-
DNV, ABS, Lloyd's Register – Các tiêu chuẩn phân cấp tàu.
Ngoài ra, vật liệu chế tạo tủ điện phải có khả năng chống ẩm, chống ăn mòn và chịu được rung lắc, nhiệt độ cao trong điều kiện hoạt động khắc nghiệt trên biển.
5. Bảo trì và kiểm tra định kỳ
Việc kiểm tra và bảo trì tủ điện chính cần được thực hiện định kỳ để đảm bảo an toàn và tránh sự cố bất ngờ:
-
Kiểm tra tiếp xúc các đầu nối, làm sạch bụi bẩn, muối biển.
-
Kiểm tra hoạt động của máy cắt, relay bảo vệ.
-
Đo điện áp, dòng điện, điện trở cách điện.
0
